نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• محمد ساسانی‌پور ¹
• مصیب محبی میمندی ²

¹ دانش‌آموخته دوره دکتری جمعیت‌شناسی، دانشگاه یزد.

² دانشجوی دوره دکتری جمعیت‌شناسی، دانشگاه تهران.

چکیده

هدف این مطالعه، بررسی روند و الگوی سنی– جنسی بهبود بالقوه امید زندگی کشور، با فرض حذف سه علت اصلی مرگ‌ (بیماری‌های قلبی- عروقی، سرطان‌ها و حوادث غیرعمدی) در دهه اخیر است. چارچوب نظری تحقیق، گذارهای مرگ‌ومیر، اپیدمیولوژیک و سلامتی است. داده‌های پژوهش برای سال‎های 1385 و 1394 در سطح کل کشور است که از سامانه ثبت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اخذ شد. داده‌ها، پس از اصلاح کم‌ثبتی، با استفاده از جداول عمر چندکاهشی، روش تجزیه و شاخص امکان بهبود امید زندگی با حذف علت خاص مرگ، تجزیه و تحلیل شد. یافته­ها نشان داد که در سال 1394 در مقایسه با سال 1385، امکان بهبود امید زندگی با حذف بیماری‌های قلبی- عروقی، کاهش یافته است ولی نقش این علت در امکان بهبود امید زندگی همچنان پررنگ است. همچنین کاهش امکان بهبود این شاخص ناشی از حوادث غیرعمدی برای هر دو جنس، مشهود است؛ برعکس، در صورت حذف سرطان‌ها، امکان بهبود امید زندگی برای هر دو جنس افزایش یافته است. همچنین با حذف بیماری‌های انهدامی، امید زندگی در سنین بالاتر و به‌ویژه در دوره سالمندی امکان بهبود بیشتری داشته است. نتایج این تحقیق حاوی شواهدی از ورود کشور به مرحله چهارم گذار اپیدمیولوژیک و مرحله دوم گذار سلامتی (انقلاب قلبی عروقی) است.

کلیدواژه‌ها

• علل مرگ‌
• امید زندگی
• جدول عمر چندکاهشی
• بیماری‌های قلبی-عروقی
• سرطان
• حوادث غیرعمدی

موضوعات

• امید زندگی
• جدول عمر
• مرگ‌ومیر

عنوان مقاله [English]

Assessing the Possibility of Improving Iran's Life Expectancy by Eliminating Major Causes of Death During 2006-2015

نویسندگان [English]

• Mohammad Sasanipour ¹
• Mosayeb Mohebi Meymandi ²

¹ Ph.D of Demography, Yazd University.

² Ph.D Student of Demography, Tehran University

چکیده [English]

The aim of this paper is to assess the trend and age –sex pattern of potential improvement of Iran’s life expectancy by eliminating three major causes of death (cardiovascular disease, cancers and unintentional injuries) in recent decade. The theoretical framework of this study is based on the mortality, epidemiologic and health transitions. The data employed for the years 2006 and 2015 in the whole country were derived from the Death Register System of the Ministry of Health & Medical Education. After correcting of under enumeration, the data was analyzed using multiple decrement life tables, decomposition method and potential gain in life expectancy by eliminating major causes of death. Results showed that the possibility of improving life expectancy by eliminating cardiovascular disease was decreased in 2015 compare to 2006, but its role remains significant. Moreover, reduced possibility of improving this index due to unintentional accidents for both genders are evident. In contrast, the possibility of improving life expectancy has increased by eliminating cancers for both genders. In addition, life expectancy at older ages, especially during elderly has been improved by elimination of cancers. These results are indicative of some evidence of the country's entry into the fourth stage of epidemiological transition and the second stage of health transition (cardiovascular revolution).

کلیدواژه‌ها [English]

• Causes of death
• Life expectancy
• Multiple decrement life table
• Cardiovascular Disease
• Cancers
• Unintentional accidents