نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• خدیجه سفیری ¹
• عَذرا ذاکری هامانه ²

¹ استاد جامعه‌شناسی دانشگاه الزهرا.

² کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه الزهرا.

چکیده

سلامت خانواده، یکی از حوزه‌های کلیدی است که حصول شناخت صحیح و علمی نسبت به آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. مقاله‌ی حاضر درصدد است، میزان سلامت خانواده و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن را در بین خانواده‌های ساکن در شهرهای یزد و تهران مورد بررسی قرار دهد. نظریه‌های تبادل اجتماعی، یادگیری اجتماعی، نظریه سیستمی (به‌ویژه دیدگاه برادشاو و مک گراو)، شبکه خویشاوندی و نظریه اکولوژی به عنوان چارچوب نظری در این مقاله استفاده شده است. روش مورد استفاده، از نوع پیمایشی است و داده‌ها با استفاده از ابزار پرسشنامه و به شیوه‌ی نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله ای، از400 نفر از خانواده‌های ساکن شهر یزد و تهران گردآوری شده است.
یافته‌های تحقیق از بالاتر بودن میزان سلامت خانواده در شهر یزد، نسبت به شهر تهران حکایت دارد. همچنین میزان سلامت اکثریت خانواده های مورد مطالعه در سطح متوسط جای گرفت. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر، حاکی از نقش معنادار سه متغیرِ ساختار قدرت در خانواده، نابسامانی خانواده جهت‌یاب و روابط خویشاوندی بر میزان سلامت خانواده در هر دو شهر یزد و تهران است. در این میان ساختار قدرت در خانواده بیشترین نقش را در تبیین متغیر سلامت خانواده ایفا می‌کند. همچنین دو متغیر تحصیلات و رسانه‌های جمعی نیز بر سلامت خانواده‌های تهرانی به ترتیب اثرات مثبت و منفی گذاشته است.

کلیدواژه‌ها

• سلامت خانواده
• ساختار قدرت
• خانواده جهت یاب
• روابط خویشاوندی
• یزد
• تهران

موضوعات

• جمعیت و سلامت
• خانواده

عنوان مقاله [English]

Family Health and it's Social Determinants in Two Cities of Yazd and Tehran

نویسندگان [English]

• Khadijeh Safiri ¹
• Azra Zakeri Hamane ²

¹ Professor of Sociology, Al-Zahra University.

² Master of Sociology, Al-Zahra University.

چکیده [English]

Family Health is one of the key areas, in which achievement of scientific and sound knowledge  is very important. This paper aims to assess and compare family health and its influential social factors in two cities of Yazd and Tehran. Social exchange theory, social learning theory, systems theory, kinship networks, and ecological theory have been employed as theoretical framework in this study. The data was collected by survey questionnaire from 400 residents of households in Yazd and Tehran using multistage cluster sampling method. 
A scale designed to measure the degree of family health at six different dimensions for both Yazd and Tehran. Findings of the study revealed a better family health among families in Yazd city compared to that of the Tehran. Moreover, family health was an average level. The results of multiple regression analysis identified three variables as significant predictors of  family health in the two cities: 1. power structure in the families, 2. the disorder of previous family and 3. kinship relations. From among these, the power structure in the family played the greatest role in the explanation of family health. In addition, education and mass media had positive and negative effect on family health in Tehran, respectively .

کلیدواژه‌ها [English]

• Family Health
• Power Structure
• Previous Family
• Kinship Relations
• Yazd
• Tehran