نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد جمعیت‌شناسی، بخش جامعه شناسی و برنامه ریزی اجتماعی، دانشگاه شیراز.

2 دانشیار جمعیت‌شناسی، بخش جامعه‌شناسی و برنامه‌ریزی اجتماعی دانشگاه شیراز (نویسنده مسئول).

چکیده

در بستر تغییرات ساختاری، نهادی و ارزشی سریع در دوران معاصر، نگرش‌ها و ایده‌آل‌های مرتبط با ازدواج و همسرگزینی، تغییر یافته است. هدف مقاله حاضر، بررسی ایده‌آل‌های ازدواج جوانان می باشد. روش پژوهش در این مطالعه پیمایشی است و داده­ها با استفاده از ابزار پرسشنامه  با حجم نمونه 384 نفر از جوانان شهر شیراز گردآوری شد. ایده‌آل ازدواج در یک طیف سنتی تا مدرن سنجیده شده است. افرادی که در این طیف نمره بالاتری گرفته‌اند، از ایده‌ال‌های مدرن‌تری در ارتباط با ازدواج برخوردارند. یافته‌ها نشان می‌دهد نگرش مذهبی، قومیت و طبقه‌ی اجتماعی مهم‌ترین متغیرهای تأثیر‌گذار بر ایده‌آل ازدواج هستند. به‌طورکلی، با توجه به یافته‌های این پژوهش می‌توان اظهار کرد که میزان پایین نگرش مذهبی، قومیت فارس و تعلق به طبقه اجتماعی بالا متغیرهایی هستند که احتمال داشتن ایده‌آل مدرن نسبت به ازدواج را افزایش می‌دهند.  تمایل جوانان به  ازدواج در سنین بالاتر، انتخاب همسر بر اساس عشق و تصمیم شخصی، رابطه قبل از ازدواج و اهمیت پایین فرزندآوری، نشانگر رخداد شکاف ارزشی و اولویت ایده آلهای مدرن در زندگی جوانان نسلهای کنونی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Social and Cultural Explanations of Marital Ideals among Youth aged 18-30 Years in Shiraz City

نویسندگان [English]

  • Mahsa Nouri Koochi 1
  • Aliyar Ahmadi 2

1 M.A. in Demography, Department of Sociology and Social Planning, Shiraz University, Shiraz, Iran.

2 Associate professor, Department of Sociology and Social Planning, Shiraz University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

In the context of structural, constitutional and value-based changes in the contemporary era, attitudes and ideals related to marriage and parturition has been transformed. The present article aims to assess the ideals of youth about marriage. The research was a survey and the data was conducted from 384 youths in Shiraz using a questionnaire. The ideals of marriage were measured in a continuum from traditional to modern. Individuals with a greater score in this spectrum represent having more modern ideals of marriage. The findings of the study indicated that religiosity, ethnicity and social class are the most important factors influencing the ideals of marriage. In general, according to the findings of this research, it can be declared that poor religious endorsement, Fars ethnicity and higher social class are among variables that increase the probability of having a modern ideal for marriage. The desire of young people to marry later, choosing a spouse based on their romance and personal decision, premarital relationship, and the low importance of childbearing, indicate the emergence of a value gap and the priority of modern ideals in the lives of young generations. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Marital Ideals
  • Youth
  • Modern Ideals
  • Tradition
  • Marriage
  • Shiraz
احمدی، وکیل و اسحاق قیصریان (1393). بررسی وضعیت ازدواج و مضیقه‌ی آن در استان ایلام (دهه 1390). فصلنامه فرهنگ ایلام، شماره 42، صص 56-68.
احمدی، یعقوب و بیتا  حامد (1390). سنجش وضعیت تفاوت نسل ها در ابژه های فرهنگی، اجتماعی (مطالعه موردی شهر کرمانشاه)، فصلنامه جامعه شناسی کاربردی، دوره 22، شماره 2، صص 185-208.
آزادارمکی، تقی، محمد حسین شریفی ساعی، مریم ایثاری و سحر طالبی (1390). سنخ شناسی الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران. فصلنامه جامعه پژوهشی فرهنگی، سال دوم، شماره دوم، صص 1-34.
آزادارمکی، تقی و امیر ملکی (1386). تحلیل ارزش های سنتی و مدرن در سطوح خرد و کلان. مجله نامه علوم اجتماعی، دوره 1، شماره 30، صص 97-121.‎
جنادله، علی، و مریم رهنما (1393). دگرگونی در الگوی متعارف خانواده ایرانی (تحلیل داده‌های ثانویه ملی) فصلنامه خانواده پژوهی، سال دهم، شماره 39، صص 277-296.
رفاهی، ژاله، باقر  ثنائی ذاکر، عبدالله شفیع‌آبادی و حسن پاشا‌شریفی (1389). بررسی مقایسه‌ای ملاک‌های همسرگزینی در زنان و مردان شیرازی در دو موقعیت هنگام ازدواج و اکنون، فصلنامه پژوهش‌های مشاوره، جلد 9، شماره33، صص7-32.
 زارع، بیژن و ابوالفضل اصل روستا (1389). بررسی ارزش های اجتماعی دو نسل والدین و فرزندان درباره معیارهای انتخاب همسر در شهر هشتگرد. مجله مسائل اجتماعی ایران، دوره1، شماره 1، صص 67-101.‎
ساروخانی، باقر (1386). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، جلد اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
صادقی، رسول، علی­محمد قدسی و جواد افشارکهن (1386). واکاوی مسئله ازدواج و اعتبارسنجی یک راه‌حل. مجله پژوهش زنان، دوره5، شماره1، صص83- 118.
طالبان، محمّدرضا، محمد مبشری و مصطفی مهرآیین (1389). بررسی روند دگرگونی ارزشی در ایران (1353-1388). مجله جامعه شناسی تاریخی ، دوره 2، شماره 3، صص  23-63.‎
عباسی شوازی، محمد‌جلال و رسول صادقی (1384). قومیت و الگوهای ازدواج در ایران. مجله پژوهش زنان، دوره3، شماره1،صص 25-47.
عباسی شوازی، محمد‌جلال و عباس عسکری ندوشن (1384). تغییرات خانواده و کاهش باروری در ایران. نامه علوم اجتماعی، شماره 25، صص 25-76.
عباسی شوازی؛ محمدجلال و عباس عسکری ندوشن (1387). آرمان گرایی در توسعه و نگرش های مرتبط با خانواده در ایران (مطالعه ای موردی در شهر یزد). مجله نامه علوم اجتماعی، دوره 16، شماره 34، صص 49-72.‎
عباسی شوازی، محمدجلال و سعید خانی (1388). الگوهای ازدواج، قومیت و مذهب: بررسی موردی زنان ازدواج کرده در شهرستان قروه. مجله نامه انجمن جمعیت شناسی ایران، سال 4، شماره7، صص 35-66.‎
عسکری ندوشن؛ عباس، محمد جلال عباسی شوازی و رسول صادقی (1388). مادران، دختران و ازدواج (تفاوت‌های نسلی در ایده‌ها و نگرش‌های ازدواج در شهر یزد). فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، دوره 11، شماره 44، صص 7-36.
عظیمی‌ هاشمی، مژگان، فائزه اعظم‌کاری، معصومه بیگناه و فاطمه رضامنش (1394). ارزش‌ها، نگرش‌ها و الگوهای کنش جوانان در خصوص همسرگزینی و روابط پیش از ازدواج، مجله راهبرد فرهنگ، شماره 29، صص 179-212.
قلی‌زاده، آذر (1376). مبانی جامعه‌شناسی. کاشان: انتشارات محتشم.
کاظمی‌پور، شهلا (1388). سنجش نگرش جوانان نسبت به ازدواج و شناخت آثار و پیامدهای آن با تأکید بر ازدواج‌های دانشجویی، فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، سال13، شماره2، صص75-95.
کلدی، علیرضا و مریم غفوریان قالیباف (1387). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر معیارهای همسرگزینی. مجله جامعه‌شناسی معاصر، سال اول، شماره اول، صص 155-172.
محمد پور، احمد (1386). بازسازی معنائی پیامدهای نوسازی در منطقه اورامان کردستان ایران: ارائه یک نظریه زمینه ای، رساله دکتری جامعه شناسی، دانشگاه شیراز.
محمد پور، احمد (1388). سنت، نوسازی و خانواده (مطالعه‌ی تدوام و تغییرات خانواده در اجتماع‌های ایلی با استفاده از رهیافت روش تحقیق ترکیبی). فصلنامه پژوهش زنان، شماره4، صص 93-71.
محمودیان، حسین (1383). سن ازدواج در حال افزایش: بررسی عوامل پشتیبان. فصلنامه نامه علوم اجتماعی، شماره24، صص 27-53.
موحد، مجید، و محمد تقی عباسی شوازی (1385). بررسی رابطه جامعه پذیری و نگرش دختران به ارزش های سنتی و مدرن در زمینه روابط بین شخصی دو جنس پیش از ازدواج. فصلنامه مطالعات اجتماعی - روان‌شناختی زنان، دوره4، شماره1، صص 67-99.‎
موسوی، مریم السادات و فاطمه سادات علمدار (1388). بررسی رابطه نوگرایی و دینداری (مطالعه در بین دختران جوان منتخب از مناطق 1و 6 و 19 شهر تهران)، فصلنامه زن و مطالعات خانواده، سال اول، شماره چهارم، صص 159-188.
میرزایی، حسین، سارا  شریعتی و نافع باباصفری (1393). بررسی رابطة نوسازی و تغییر نگرش ها و رفتارهای دینی جوانان شهر و روستاهای سنندج، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره سوم، شماره 4، صص 603-637.
میشل، اندره (1354).  جامعه­شناسی خانواده و ازدواج. ترجمه فرنگیس اردلان. تهران: انتشارات دانشکدۀ علوم اجتماعی و تعاون.
نعیمی محمدرضا (1390). تاثیر تعامل خانواده و ماهواره در بروز پدیده طلاق (مطالعه موردی شهرستان گرگان). فصلنامه جامعه شناسی مطالعات جوانان، شماره 1، صص  191-211.
 
Abbasi‐Shavazi, M. J., Philip Morgan, S., Hossein‐Chavoshi, M., & McDonald, P. (2009). Family change and continuity in Iran: birth control use before first pregnancy. Journal of Marriage and Family71(5), 1309-1324.
Abbasi-Shavazi, M. J., McDonald, P., & Hosseini-Chavoshi, M. (2008). Modernization or cultural maintenance: the practice of consanguineous marriage in Iran. Journal of biosocial science40(06), 911-933.
evolutionary and social approach. Journal of scientific psychology11, 35-41.
Good, W. (1963). World Revolution and Family Patterns, London: Glencoe.
Gomes, C. (2006). Social development and family changes.  No. 306.85 S6.
Jebraeili, H., ZadehMohammadi, A., & Heidari, M. (2013). Gender Differences in Mate Selection Criteria, Journal of Family Reserch, Vol.9, No 2, PP: 155-171.
Lesthaeghe, R, & F. Eelens. (1989). The components of sub-Saharan reproductive regimes and their social and cultural determinants: empirical evidence. Lesthaeghe, Ron J. (ed.). Reproduction and Social Organization in Sub-Saharan Africa. Berkeley, California: University of California Press. PP: 60-121.
Malhotra, A. (1991). Gender and changing generational relations: Spouse choice in Indonesia. Demography, 28(4), 549-570.‏
Malhotra, A. (1997) Gender and the timing of marriage: Rural-urban differences in Java. Journal of Marriage and the Family. PP: 434-450.
Onu, F. O., & Armstrong, M. P. (2013). The Ideal Man: An Investigation into Qualities That Influences Mate Selection among Female Undergraduate Students. International Journal of Business, Humanities and Technology. Vol. 3 No. 1: 80, 84.
Palmore, J. A. (1983). The country effect: a six nation overview of the determinants of nuptiality and cumulative fertility.
Schultz, T. W. (1973). The value of children: an economic perspective. Journal of Political Economy, 81(2), S2-S13.‏
Shoemake, E. G. (2007). Human mate selection theory: An integrated evolutionary and social approach. Journal of scientific psychology11, 35-41.
Thapa, S. (1989). The ethnic factor in the timing of family formation in Nepal. Asia-Pacific Population Journal4(1), 3-34.
Thornton, Arland. "The influence of first generation fertility and economic status on second generation fertility." Population and Environment 3.1 (1980): 51-72.
Tuladhar, J. (1985). Factors affecting the age at marriage in Nepal.Contributions to Nepalese Studies12(2), 55-62.
Thornton, A., & Fricke, T. E. (1987). Social change and the family: Comparative perspectives from the West, China, and South Asia. In Sociological Forum (Vol. 2, No. 4, pp. 746-779). Kluwer Academic Publishers.‏
Witt, D. D., Murray, C. I., & Kim, H. S. (2008). Parental influence on mate selection and romantic ideals in the United States and Korea: A cross cultural comparison.‏
Xenos, P., & Gultiano, S. A. (1992). Trends in female and male age at marriage and celibacy in Asia.