نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جمعیت‌شناسی، مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور (نویسنده مسئول).

2 دانشجوی دکتری جمعیت‌‎شناسی و کارشناس پژوهشی مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور.

چکیده

احساس امنیت، یکی از مهمترین نیازهای انسان‌ به شمار می‌رود و بسیاری از تصمیمات و رفتارهای افراد در حوزه‌های مختلف را تحت­تأثیر قرار می‌دهد. هدفاین مقالهبررسیابعاد مختلفاحساسامنیتوعواملجمعیتی- اجتماعیمؤثربرآندرمیانزنانشهرتهران است. نمونه مورد بررسی، 456 زن ازدواج‌کرده 49-15 ساله در شهر تهران می‌باشد. میانگین شاخصکلی احساس امنیت پاسخگویان52.2 و در سطح متوسط است. کمترین احساس امنیت مربوط به امنیت اقتصادی با میانگین 6.67 است و پس از آن، احساس نگرانی از آسیب‌های اجتماعی با میانگین7.44 قرار دارد. در سایر ابعاد (امنیت در شهر، امنیت فکری و امنیت ازدواجی)، سطح متوسطی از احساس امنیت وجود دارد. میانگین شاخص امنیت اقتصادی عینی در کل خانوارهای نمونه 6.01 است یعنی به لحاظ امنیت اقتصادی عینی در سطح متوسط می‌باشند. افراد غیرشاغل و افراد با تحصیلات دیپلم و کمتر و افرادی که سن خود یا همسرانشان زیر 30 سال است، احساس امنیت و امنیت اقتصادی عینی کمتری نسبت به سایر افراد دارند. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد سه متغیر سطح تحصیلات، امنیت اقتصادی عینی و قومیت، در مقایسه با سایر متغیرها سهم به‌مراتب بیشتری در پیش‌بینی احساس امنیت دارند. دسترسی زنان به منابع مالی و مشارکت اجتماعی باعث می‌شود که کنترل بیشتری بر شرایط زندگی و محیط اطراف خود داشته باشند، و در تبدیل شرایط ناامن به امن موفقیت بیشتری کسب نمایند

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Dimensions Of Security Feeling And Associated Soico- Demographic Factors Among Women In Tehran

نویسندگان [English]

  • Hajiieh Bibi Razeghi Nasrabad 1
  • Ali Rahimi 2

1 Associate Professor of Demography, National Population Studies and Comprehensive Management Institute, Iran (Corresponding author)

2 PhD Student in Demography, and Researcher in National Population Studies and Comprehensive Management Institute, Iran .

چکیده [English]

Feeling of security is one of the most important human needs and affects many people's decisions and behaviors. The aim of this study was to investigate the dimensions of sense of security, and associated socio-demographic factors among women in Tehran. This study uses data from fertility transition survey in Iran in 2018. The sample comprise of 456 women aged 15-49 years in Tehran city. The mean score of security feeling scale was 52.2, at the average level. The least value of security feeling was related to economic security with an average of 6.67 and then security feeling related to social harm with an average of 7.44. There was a moderate level of security feeling in other dimensions such as security in the city, intellectual security and marriage security. The mean of the objective economic security index was 6.01, which is on average level. Unemployed women, those with an education of diploma and lower, and women and their spouse who were younger than 30 years showed less sense of security and objective economic security than others. The results of regression analysis showed that three variables such as education level, objective economic security and ethnicity have a greater share in predicting feeling of security than other variables. Women's access to financial resources and social participation will make them more control over their living conditions and their surroundings, and  enable them to convert unsafe conditions into secure conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sense of security
  • Objective economic security
  • Socio-demographic factors
  • Women
  • Tehran
احمدی، حبیب و رودابه دهقانی (1394). آراء و اندیشه‌های اولریش بک (نظریه‌پرداز جامعه مخاطره‌آمیز)، فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره 10، شماره 2، صص 101-126.
احمدی، محمد و علیرضا کلدی (1391). بررسی احساس امنیت اجتماعی زنان در شهر سنندج و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن، فصلنامه زن و جامعه، سال 3، شماره 4، صص 1-19.
افشانی، سیدعلی‌رضا و راضیه ذاکری هامانه (1391). مطالعه تطبیقی میزان احساس امنیت اجتماعی زنان و مردان ساکن شهر یزد، زن در توسعه و سیاست، دوره 10، شماره 3، صص 162-145.
باپیری، امیدعلی، خلیل کمربیگی و فرزاد درویشی (1394). بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی و برخی عوامل مرتبط با آن (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی استان ایلام)، فرهنگ ایلام، دوره 16، شماره 46 و 47، صص 90-75.
بوزان، باری (1387). مردم، دولت‌ها و هراس، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
بیات، بهرام (1387). تبیین جامعه‌شناختی احساس امنیت در بین شهروندان تهرانی (با تأکید بر نقش پرداخت رسانه‌ای و سرمایه اجتماعی)، نامه علوم اجتماعی، دوره 16 (پیاپی 35)، صص 132-115.
بیات، بهرام (1388). جامعه‌شناسی احساس امنیت اجتماعی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
پورمؤذن، علی محمد (1383). بررسی رابطه نقش اجتماعی و احساس امنیت خانواده‌ها، پایان‌نامهکارشناسیارشد دانشگاه علوم انتظامى، دانشکده فرماندهى وستاد (دافوس)، تهران.
جهانی دولت‌آباد، اسماعیل و سولماز چمنی (1393). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و احساس امنیت در بین شهروندان منطقه 11 شهرداری تهران، فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی، سال 3، شماره 11، صص 24-7.
حاتمی، علی، بختیار احمدی و عطاء اسمعیلی (1393). بررسی عوامل مرتبط با میزان احساس امنیت اجتماعی شهروندان، مورد مطالعه زنان شهر کرمانشاه، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، سال 4، شماره 11، صص 103-121.
حسینی نثار، مجید و علی قاسمی (1391). بررسی احساس امنیت و عوامل مؤثر بر آن در کشور، چهارمین کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، 20 و 21 اردیبهشت، شهرداری مشهد. 
ذاکری هامانه، راضیه، سید علیرضا افشانی و عباس عسکری ندوشن (1391). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و میزان احساس امنیت اجتماعی در شهر یزد، مجلۀجامعه‌شناسیایران، دوره 13، شماره 3، صص 110-83.
زارع شاه‌آبادی، اکبر و رحمت‌اله ترکان (1390). بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی در بین شهروندان شهر یزد، فصلنامهنظموامنیتانتظامی، شماره 2، سال 4، صص 156-133.
ساروخانی، باقر و منیژه نویدنیا (1385). امنیت اجتماعی خانواده و محل سکونت؛ در تهران، رفاه اجتماعی، سال 6، شماره 22، صص 106-87.
سام آرام، عزت‌الله (1388). بررسی رابطه سلامت اجتماعی و امنیت اجتماعی با تأکید بر رهیافت پلیس جامعه‌محور، فصلنامه انتظام اجتماعی، سال 1، شماره 1، صص 29-9.
عباسی­شوازی، محمد جلال و خانی، سعید (1395). ناامنی اقتصادی، ایده‌آل‌‌های ازدواج و باروری: مطالعه دو نسل مادران و فرزندان در شهرستان سنندج، دوفصلنامهمطالعاتجمعیتی، 2(2): 101-63.
کاشانی، مجید (1384)، نقش نهادهای آموزشی در برقراری، نظارت وحفظ امنیت ملی، مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی، معاونت اجتماعی ناجا، شماره 1، جلد سوم، تهران، انتشارات آسایش.
کرد زنگنه، جعفر، هاشم محمدیان پستکان و شهلا سهرابی صمیره (1395). بررسی میزان احساس امنیت زنان وعوامل مؤثر در آن (مطالعه موردی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش اداره کل بهزیستی شهرستان رامهرمز)، فصلنامهشورایفرهنگیاجتماعیزنانوخانواده، سال 18، شماره 71، صص 109-130.
گودرزی، سعید، محمدجواد زاهدی، علی ربیعی و اسداله نقدی (1394). تبیین برهم‌کنش سطوح خرد و کلان امنیت در کشور، مجله مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره 4، شماره 2، صص 219-247.
گیدنز، آنتونی (1377). تجددوتشخص؛جامعهوهویتشخصیدرعصرجدید، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1388). پیامدهای مدرنیت، ترجمه محسن ثلاثی، چاپ دوم، نشر مرکز.
مختاری، مریم، اسماعیل بلالی، اصغر میرفردی و سیده معصومه حسینی اخگر (1391). بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی در شهر یاسوج، پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، سال 1، شماره 2، صص 40-21.
موحد، مجید و صغری همت (1392). مطالعه عوامل فرهنگی و اجتماعی مرتبط با احساس امنیت اجتماعی زنان، فصلنامه زن و جامعه، سال 4، شماره 2، صص 82-55.
مؤذن جامی، محمدهادی (1378). مقدمه‌ای بر امنیت و مؤلفه‌های آن، فصلنامهدانشانتظامی، شماره 1: 85-38.
نادری، حمداله، محمدعلی جاهد و مهین‌دخت شیرزاده (1389). بررسی رابطه احساس امنیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی (مطالعه موردی شهر اردبیل)، مطالعات امنیت اجتماعی، شماره 21، صص 87-59.
نبوی، سیدعبدالحسین، علی‌حسین حسین‌زاده و سیده هاجر حسینی (1387). بررسى تأثیر پایگاه اجتماعى- اقتصادى و هویت قومى بر احساس امنیت اجتماعى، فصلنامهدانشانتظامی، سال 10 ، شماره 2، صص 38-9.
نوروزی، فیض‌اله و سارا فولادی سپهر (1388). بررسی احساس امنیت اجتماعی زنان 29-15 ساله شهر تهران و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن، راهبرد، دوره 18، شماره 53، صص 159-129.
نویدنیا، منیژه (1385). گفتمان پیرامون امنیت اجتماعی، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، سال 2، شماره 4 و 5.
هزارجریبی، جعفر، مصطفی کشوری چرمی، الهام فاروقی و عقیل مقدم (1393). بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی شهر تهران)، فصلنامهبرنامه‌ریزیرفاهوتوسعهاجتماعی، شماره 20، صص 1-41.
 
Beck, U (1994). The Reinvention of Politics: Towards a Theory of Reflexive Modernization. In Beck, U. Giddens, A and Lash, S., Reflexive Modernization: Politics, Tradition and Aesthetics in the Modern Social Order. Cambridge: Polity Press. P. 45.
Beck, U (1999). World Risk Society, Cambridge: Polity Press.
Bell, W. (1998). Women and community safety, Bell Planning Associates South Australia, No 32: 1-26.
Bernardi, L., Klarner, A. & H. von der Lippe (2008). Job Insecurity and the Timing of Parenthood: A Comparison between Eastern and Western Germany, European Journal of Population, 24:287-313.
Burrowes, R. J. (1996). The Strategy of Non Violent Defense a Gandhi an Approach, USA. University of Newyork press. Pp: 107-125.
Karakus, O., Edmund, F., McGarrell, and O. Basibuyuk (2010). Fear of Crime among citizens of Turkey, Journal of Criminal Justice, No 38:174-184.
Killias and Clerici (2013). Different Measures of Vulnerability in Their Relation to Different Dimensions of Fear of Crime, British Journal of Criminology 40(3): 437–50.
Kohler, H. P., Billari, F. C. & J. A. Ortega (2002). The Emergence of Lowest-low Fertility in Europe during the 1990s”, Population and Development Review, 28(4), 641-680.
Wearver, D. (2010). Societal Security and Social Support, Journals of Gerontology, Series B: Psychological and Social Sciences, 61(1): S24-S34.