دوفصلنامه مطالعات جمعیتی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

اطلاعات آماری نشریه

راهنمای تنظیم مقاله

راهنمای ارسال مقاله

فایل الگوی تنظیم مقاله

فرم تعارض منافع / تعهدنامه

وظایف و تعهدات

راهنمای داوری

اسامی همه داوران نشریه

اسامی داوران به تفکیک سال

مطالعه سبک زندگی سلامت‌محور زنان جوان شهر شیراز و عوامل مرتبط با آن

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 مربی جامعه‌شناسی، گروه پژوهشی علوم رفتاری، جهاد دانشگاهی فارس، شیراز، ایران.

2 استاد جامعه‌شناسی، گروه جامعه‌شناسی و برنامه‌ریزی اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران (نویسنده مسئول).

3 دانشجوی دوره دکتری جامعه‌شناسی، گروه جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران؛ رییس اداره اطلاع‌یابی و ارتباط مردمی اداره کل ارتباطات شهرداری شیراز.

4 استاد جامعه‌شناسی، گروه جامعه‌شناسی و برنامه‌ریزی اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

بسیاری از صاحبنظران بهداشت و جامعه‌شناسی باورند که بخش قابل­توجهی از سلامت تحت­تأثیر عوامل اجتماعی-فرهنگی است. این رویکرد، به‌ویژه در دهه اخیر، قدرتمندتر شده و محققان حوزه جامعه­شناسی را به تمرکز بر روی مطالعات بین­رشته­ای سلامت سوق داده است. باتوجه‌به اهمیت سلامت و رفتارهای مرتبط با آن، پژوهش حاضر جنبه­های جامعه‌شناختی آن را در رفتارهایی مانند تغذیه سالم، فعالیت­های ورزشی، مدیریت استرس، پرهیز از مصرف خودسرانه داروها، اجتناب از مصرف مواد مخدر و دخانیات مورد بررسی قرار داد. پژوهش از نوع کمّی بوده و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه زنان گروه سنی 18 تا 29 سال و حجم نمونه 400 نفر می­باشد. یافته­ها در بخش توصیفی نشان می­دهد که بیشترین فراوانی رفتارهای مبتنی بر سلامت به سطوح پایین و متوسط این رفتارها​​ مربوط است. همچنین یافته‌های استنباطی حاکی از تأیید تمامی فرضیه‌ها است. طبق یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که رفتارهای افراد که می‌تواند تأثیرات مثبت یا منفی بر سلامت آنها داشته باشد، با عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط است. بنابراین، ضروری است به سلامت فراتر از بُعد فیزیولوژیکی آن نگاه شود و به‌ویژه سیاست­گذاران در این زمینه توجه بیشتری داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Health-Oriented Lifestyle of Young Women & Associated Factors in Shiraz

نویسندگان [English]

  • Sedighe Alborzi 1
  • Majid Movahhed 2
  • Rouholla Mozafari 3
  • Halime Enayat 4

1 Scientific Staff of Academic Center for Culture, Education and Research Fars Branch . Shiraz, Iran. E-mail: alborzi254@gmail.com

2 Professor of Sociology, Department of Sociology and Social Planning, Faculty of Social Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran (Corresponding Author). E-mail: mmovahed@rose.shirazu.ac.ir

3 Ph.D Student in Sociology, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Yasouj University, Yasouj, Iran;, E-mail: mozafari254@gmail.com

4 Professor of Sociology, Department of Sociology and Social Planning, Faculty of Social Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran (Corresponding Author). E-mail: henayat@rose.shirzu.ac.ir

چکیده [English]

Many of  health and sociology scholars believe that a significant portion of health is influenced by social and cultural factors. This approach, especially in the last decade, has become more prominent and has led researchers in the field of sociology to focus on interdisciplinary health studies. Due to the importance of health and its related behaviors, the present study investigated its sociological aspects to behaviors such as healthy eating, sports activities, stress management, avoidance of substance use and tobacco as health-based behaviors with a sociological-approach. This research is a quantitative study using a survey and the study population comprise of all women in the age group of18-29 years and the sample size was 400 people.The findings in the descriptive section show that the  greatest rate of health-related behaviors is related to low and moderate. Inferential findings also confirmed all hypotheses. Based on the findings of the present study, it can be concluded that those behaviors of individuals that can have positive or negative effects on their health,  are associated with social and cultural factors. Hence, it is necessary to examine health beyond its psychological dimension, and especially policymakers need to pay greater attention to this issue.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Health-based Behaviours
  • Lifestyle
  • Women
  • Shiraz City

این مقاله برگرفته از رساله دوره دکتری نویسنده نخست می‌باشد.

مراجع
احمدی، یعقوب، حسین محمدزاده و سیمین علی­رمائی (1395). رابطه انواع سرمایه و سبک زندگی سلامت‌محور در زنان شهر سنندج. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، شماره 16، صص 139-61.
ارشادپور، رویا، هادی زارع مزونی و نوید کلانی (1394). بررسی علل شیوع مصرف خودسرانه دارو در میان عامه مردم ایران. فصلنامه کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دوره 18، شماره 60، صص 23-16.
استاجی، زهرا، رویا اکبرزاده، موسی‌الرضا تدین‌فر، فاطمه رهنما، رقیه زردشت و لادن نجار (1385). بررسی سبک زندگی در ساکنین شهر سبزوار، مجله علوم پزشکی و خدمات درمانی سبزوار، دوره 13، شماره 3، صص 139- 134.
اکبرنژاد، خدیجه، آذر طل، فرشته مجلسی، مهدی یاسری، و هادی علیزاده (1395). عوامل پیشگویی­کننده سبک زندگی سلامت­محور در میان بهورزان، فصلنامه بیمارستان، دوره 15، شماره 4، صص 114-103.
آیین­پرست، افسون، فرانک فرزدی، فرزانه مفتون، سیدعلی آذین، سپیده امیدواری و کتایون جهانگیری (1390). دانش افراد در زمینه سلامت چه نقشی در سبک زندگی آنان دارد: مطالعه سلامت از دیدگاه مردم ایران، پایش، دوره 10، شماره 4، صص ۵۳۳-۵۳۵.
باقری، اعظم، نرگس اسکندری و فاطمه عباس­زاده (1393).  بررسی مقایسه­ای مصرف خودسرانه دارو و مکمل­ها در زنان باردار شهری و روستایی مراجعه­کننده به مراکز شهرستان بهداشتی درمانی شهرستان کاشان، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، جلد ۲۴، شماره ۱۱۴، صص 157-151.
بیگ­لو، محمدحسین و ثریا طباطبایی (1395). سرطان دستگاه گوارش در ایران: روند پژوهش‌های محققان ایرانی در پایگاه‌های اطلاعاتی بین‌المللی، کومش، دوره ۱۹، شماره ۱، صص 9-1.
تبریزی، جعفر، نجیبه خوش­مرام، لیلا دشمن­گیر و الهام شکیبازاده (1397). عوامل مرتبط با رفتارهای خودمراقبتی ارتقاءدهنده سلامت در نوجوانان، مجله تصویر سلامت، سال 9، شماره ۴، صص 291-282.
حقیقتیان، منصور (1396). مدرسه، خانواده و سبک زندگی سلامت‌محور در بین
دانش­آموزان متوسطه شهر اصفهان، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال 9، شماره 4 صص، 118-109.
خسروی،‌ ملیحه،‌ حسین صائمی،‌ علی حسینائی‌ و علی‌اصغر بیانی‌ (1400). شناسایی مؤلفه‌های سبک زندگی سلامت‌محور با تأکید بر دوره نوجوانی: یک مطالعه کیفی، آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دوره 9، شماره، 1، صص 93-80.  
دمیرچی، ارسلان، جواد مهربانی، و سیده فاطمه بقرآباد موسوی (1392). رابطه‌ چاقی، اضافه‌وزن و عوامل دموگرافیک با سطح فعالیت بدنی در بزرگسالان 69-18 ساله‌ شهر رشت، مجله غدد درون­ریز و متابولیسم ایران، شماره ،4 صص 386- 378.
رضایی، روح­اله، سپیده نوروزی، و لیلا صفا (1396). تحلیلی بر رابطه بین سبک زندگی سلامت و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت زنان روستایی شهرستان اسلام­آباد غرب، فصلنامه روستا و توسعه، سال 20، شماره 1، صص 49-25.
سازمان ملی جوانان (1381). بررسی وضعیت تشکل های غیر دولتی جوانان، تهران، گزارش ملی جوانان، شماره 20، انتشارات اهل قلم.
سروش، مریم و صدیقه البرزی ( 1397). مطالعه رابطه سرمایه­های در اختیار زوجین و تعارضات زناشویی، طرح پژوهشی مصوب استانداری فارس، امور بانوان.
عبدی، فاطمه، زهرا عطاردی کاشانی، پروین میرمیران، و ترانه استکی (1394). بررسی و مقایسه الگوی مصرف غذایی در ایران و جهان، مجله دانشگاه علوم پزشکی فسا، شماره 2، صص 167- 159.
فتاحی اردکانی، مجتبی، ویدا سادات انوشه، عبدالله حاجی­وندی، احمد ستوده و زهرا یزدانی (1398). رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در ماردان باردار مراجعه­کننده به مراکز خدمات جامع سلامت. مجله تحقیقات سلامت، سال 8، شماره ۱، صص 45-38.
فتاحی، هدا، منصور حقیقتیان، و سیدعلی هاشمیان‎فر (1398). بررسی عوامل اجتماعی-فرهنگی مرتبط با سبک زندگی سلامت‌محور جوانان شهر اصفهان، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، دوره 12، شماره 1، صص 172-159.
فتح­آبادی، جلیل، مونا ایزد­دوست، داوود تقوایی، بیتا شلانی و سعید صادقی (1397). نقش باورهای غیرمنطقی سلامت، منبع کنترل سلامت و سبک زندگی سلامت‌محور در پیش­بینی احتمال خطر دیابت، پایش، سال 17، شماره 2، صص 178-169.
قادری، مهدی، امیر ملکی، و مجید حق­جو (1394). نقش سرمایه اجتماعی در ارتقاء سبک زندگی سالم میان افراد مبتلاء به بیماری عروق کرونر، نشریه پرستاری قلب و عروق، سال  2، شماره 4، صص 35-24.
کوچانی، مسعود و حسن محمودیان (1397). تأثیر سرمایه فرهنگی بر سلامت عمومی با میانجی­گری سبک زندگی سلامت­محور، جامعه­شناسی کاربردی، دوره 29، شماره 2، صص 16-1.
کرمی، خدابخش، کریم رضا دوست، سیما عبدی­زاده و فرات چبیشه (1394). مطالعه­ سبک زندگی سلامت­محور و تعیین­کننده­ سرمایه­ای و زمینه­ای در میان دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی­شاپور و دانشگاه شهید چمران اهواز، فصلنامه توسعه اجتماعی، شماره 1، صص 126-97.
الماسی، مسعود (1397). تعیین­کننده­های سبک زندگی سلامت‌محور در سالمندان شهر ایلام، نشریه پرستاری ایران، شماره 31، صص 85-75.
ملکی، زهرا، موهبت والی و فرزانه مباشری (1399). رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در زنان شهرستان فسا، طب پیشگیری، دوره 7، شماره 3، صص 19-11.
موسی­زاده، سمیه و محمدباقر علیزاده اقدم (1395). رابطه سبک زندگی سلامت­محور و سرمایه­های اجتماعی در بین دانشجویان، مطالعات جامعه­شناسی، سال 8، شماره 30، صص 93-81.
مهدی­زاده، سیدمهدی و رضا خاشعی (1397). نقش رسانه­ها در انتخاب سبک­های زندگی سلامت‌محور شهروندان تهرانی، فصلنامه پژوهش­های ارتباطی، شماره ۹۴، صص 78-51.
میرجلیلی، محمدرضا، سمیه میررضایی، سیدسعید مظلومی محمودآباد و حمیدرضا دهقان (1397). رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در زنان سنین باروری شهر یزد، دوماهنامه طلوع بهداشت، سال 17، شماره ۴، صص 12-1.  
نصراللهی قلعه عبدشاهی، حمیدرضا، کریم رضادوست و عبدالحسین نبوی (1395). بررسی رابطه موقعیت­های ساختاری و طبقاتی با سبک زندگی سلامت‌محور، فصلنامه جامعه­شناسی سبک زندگی، شماره 6، صص 200-171.
Abel, T. (2007). Cultural Capital in Health Promotion, In: D. V. Mc Queen, I. Kickbusch & L. Potvin (Eds.). Health and Modernity: The Role of Theory in Health Promotion (41-71). New York: Springer Press.
Afsharkohan, J., I. Balali, & B. Sharafi (2015). Study of Structural and Behavioral Determinants of Health-oriented Lifestyle with Emphasis on Gender Differences. Journal of Sociology and Lifestyle Management, 1(1): 29-66.
Aysun, A. &Aysun Ardic
Bandura, A. (1982). Self– Efficacy Mechanism in Human Agency. American- Psychologist, 37: 122-147.
Bennasar-Veny, M., A. M. Yañez, J. Pericas, L. Ballester, J. C. Fernandez-Dominguez, P. Tauler, & A. Aguilo (2020). Cluster Analysis of Health-Related Lifestyles in University Students. International journal of environmental research and public health, 17(5): 1776.
Chiou, A. Hsu, M & Hung, M. (2016). Predictors of health-promotingbehaviors in Taiwanese patients with coronary artery disease. Applied Nursing Research, 30, 1-6.
Chuang, Y. H. Ya-Li, T. Kuo-Chien, Y. Chia-Hsin, & Y. Lin-hui (2015). Social Capital and Health-Protective Behavior Intentions in an Influenza Pandemic, Plos One, 10(371): 1-14.
Cockerham, W. C. & F. J. Ritchey (1997). Dictionary of Medical Sociology. United states of America: Greenwood Press.
Cockerham, W. C. (1999). Health and Social Change in Russia and Eastern Europe. London: Routledge.
Cockerham, W. C. (2004). The Sociology of Health Behavior and Health Lifestyle, London: Prentice Hall College.
Cockerham, W. C. (2008). Social Causes of Health and Disease, London: Polity Press.
Cockerham, W. C. (2013). Social Causes Of Health and Disease. United states of America: Polity Press.
Cockerham, W. C. (2015). Medical Sociology on the Move : New Directions in Theory. Dordrecht, Netherlands. Springer
Cockerham,W. C. (2000). Health Lifestyles in Russia, Social Science & Medicine Disease, London: Polity Press.
Eo, Y. S. & J. S. Kim (2019). Factors Affecting Health-Related Behaviors in Younger School-Age Korean Children. Journal of Pediatric Nursing, https://doi.org/10.1016/j.pedn.2019.05.019.
Estaji, Z., R. Akbarzadeh, M. Tadayyonfar, F. Rahnama, H. Zardouz, & L. Najar (2006). Study of the Life Style of People in Sabzevar, Iran, Journal of Sabzevar University of Medical Sciences, 13(3): 134-139.
GBD 2019 Diseases and Injuries Collaborators (2020). Global burden of 369 diseases and injuries in 204 countries and territories, 1990–2019: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. Global Health Metrics| Volume 396, ISSUE 10258, P1204-1222
Havrylyshyn, O. & S. M. Nsouli (2001). A Decade of Transition: Achievements and Challenges, International Monetary Fund, Washington, D. C, 281.
Heijmans, M. G. Waverijn, J. Rademakers, R. vander Vaart. & M. Rijken (2015). Functonal, Communicatve and Critcal Health Literacy of Chronic Disease Patents and their Importance for Self-Management, Patent Educaton and Counseling, 98(1): 41-48.
Imoto, A. A. Matsuyama, B. Ambauen-Berger, & C. Honda (2015). Health-Related Ruality of Life among Women in Rural Bangladesh after Surgical Repair of Obstetric Fistula, International Journal of Gynecology and Obstetrics, 130: 79-83.
Jarron, M. O. Saint, & M. Patrick (2017). Health Lifestyle Behaviors among U.S. Adults. SSM – Population Health, 3: 89-98.
Jorfi, M. P. Afshari, A. Zaheri, & M. Jahandideh (2015). The Relationship between Health Promotion Lifestyle and Type of Delivery in Reproductiveaged Women in Ahvaz, Iran, Bioassays, 4: 3958-3963.
LaPier, T. K. K. Cleary, & J. Kidd (2009). Exercise Self-Efficacy, Habitual Physical Activity, and Fear of Falling in Patients with Coronary Heart Disease, Cardiopulmonary Physical Therapy J, 20(4): 5–11.
Li, G. (2008). The Long-Term Effect of Lifestyle Interventions to Prevent Diabetes in the China Da Qing Diabetes Prevention Study: a 20-year follow-up study, The Lancet, 371: 1783-1789.
Marques, A. (2021). Trends of Healthy Lifestyles among Adolescents: An analysis of More than Half a Million Participants from 32 Countries Between 2006 and 2014, Frontiers in Pediatrics, 9: 1-8.
Mirzaei, M., K. Shadpour, H. Zanjani, & A. M. Mehryar (2009). Population, development and reproductive health. Tehran: Bashari.
Pender, j. N. L. C. murdugh, & A. M. Parsons, (2006). Health Promotion in Nursing Practice . Nurse .5th ed, upper saddle river.
Pratt, J. (2006). Part of Who We are as a School Should Include Responsibility for Well-being: Links Between the School Environment, Mental Health and Behavior, Pastoral Care in Education, 24: 14-21.
Sonmezer, H., C. fevziye & N. melis (2012). Healthlife-Style Promotion Behavior in Turkish Women Aged 18-64. Journa Asian Pacific Journal of  Cancer Prev, 13:  1241-1245.
Turner, B. S. (2004). The New Medical Sociology: Social Forms of Health and Illness.London: Norton.
Wald, A., P. A. Muennig, K. A. O'Connell, & C. E. Garber (2014). Associations Between Healthy Lifestyle Behaviors and Academic Performance in U. S. Undergraduates: a Secondary Analysis of the American College Health Association's National College Health Assessment II, Am J Health Promot, 28(5): 298-305.
Williams, G. (2002). The Determinants of Health: Structure, Context and Agency, Sociology of Health and Illness, 25: 131–54.
World Health Organization (2006). The World Health Report A safer future: Global Public. Health Security in the 21st  Century. Available from: www. who. int/whr/2007 /cited 3 January 2012.
World Health Organization Regional Office for theEastern editerranean (2007). Health and human rights:WHO EMRO.
Zhang, X., J. Lu, C. Wu, J. Cui, Y. Wu, A. Hu, & X. Li (2020). Adherence to Healthy Lifestyles Among Chinese Adults. Circulation, 142(Suppl_3), A15479-A15479.
دوفصلنامه مطالعات جمعیتی
دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 13
اسفند 1400
صفحه 319-344
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 19 آبان 1400
  • تاریخ بازنگری: 27 دی 1400
  • تاریخ پذیرش: 27 دی 1400
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار