نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• محمود مشفق ¹
• قربان حسینی ²

¹ دکترای جمعیت‌شناسی، استادیار مؤسسه‌ مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور.

² کارشناس ارشد جمعیت‌شناسی، کارشناس پژوهشی مؤسسه‌ مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور.

چکیده

امروزه، تمرکز بالای جمعیتی در کلان‌شهرها به مسأله‌ای پیچیده تبدیل شده است. همه دولت‌ها دغدغه‌ی توزیع بهینه جمعیت را دارند و همواره جهت تعدیل جمعیت کلان‌شهرها سیاست‌هایی را اجرا می‌کنند. در این مقاله عمده‌ترین سیاست‌هایی که در کشورهای منتخب آسیایی جهت توزیع بهتر جمعیت به اجرادرآمده، شناسایی شدهاست، سپس جهت انطباق و اجرایی کردن آنها در ایران، 54 تن از اساتید برجسته‌ی کشور آنها را ارزیابی و اولویت‌بندی نموده‌اند. این مقاله دو هدف را دنبال می‌کند: الف) شناسایی سیاست‌‌های مؤثری که با توجه به تجربیات متخصصان داخلی با شرایط جامعه‌ی ایران سازگار و منطبق باشند، ب) اولویت‌بندی سیاست‌ها از نظر اجرایی و درجه‌ی تأثیرگذاری. نتایج نشان داد که اقدامات سیاستی در چهار حیطه شامل سیاست‌های: اجتماعی- فرهنگی، توسعه‌ی قطب‌های رشد، آمایش سرزمین و مبارزه با مفاسد اقتصادی- اجتماعی بیشترین اثر را بر توزیع بهینه‌ی جمعیت در کشور دارند. همچنین سیاست‌های توسعه‌ی سرمایه‌گذاری‌های محلی، به فعل درآوردن ظرفیت‌های توسعه‌ی منطقه‌ای، ایجاد فرصت‌های شغلی در روستاها و شهرهای کوچک به ترتیب با نمره‌ی 30/4، 26/4 و 19/4 در سه اولویت اول اجرایی پیشنهادی صاحب‌نظران هستند که اثرگذاری بیشتری در کنترل جمعیت کلان‌شهرهای کشور خواهند داشت.

کلیدواژه‌ها

• توزیع بهینه‌ی جمعیت
• کلان‌شهرها
• تمرکززدایی

عنوان مقاله [English]

Policies of Optimum Distribution of Population and Migration in Iran: Prioritization of Global Experiences from Perspectives of Iranian Experts

نویسندگان [English]

• Mahmoud Moshfegh ¹
• Ghorban Hosseini ²

¹ Assistant professor, National Population Studies and Comprehensive Management Institute

² Research Assistant, National Population Studies and Comprehensive Management Institute

چکیده [English]

Nowadays, over-concentration of population in metropolitans and large cities has become a complex issue. All states are concerned with optimal population distribution, and always implement some policies to balance the population of metropolitans. In this paper, the most important policies in selected Asian countries that had been applied for better population distribution are identified. Then, these policies have been evaluated and classified by 54 Iranian’s experts in order to be adjusted and implemented in Iran. Thus, this paper has two main purposes: A) Identifying of effective policies that could be consistent and adjusted with Iran’s condition. B) Prioritization of policies with regard to effectiveness and implementation. The results showed that the policies in the following four domains might have the greatest effects on optimal distribution of population. 1.  Social and cultural policies, 2. Developing poles of growth, 3. Planning of land use and 4. Fighting against socio-economic corruptions. Also, investment policies in regional development, actualizing of the regional development potentials, and extension of employment opportunities in rural areas and towns are the first three priorities chosen by experts in implementing population control of metropolitans and large cities in the country.

کلیدواژه‌ها [English]

• Over – concentration
• Optimum distribution
• Migration
• Developing poles